Özcan Alper, Karanlık Gece ile insanı kötülüğe, lince götüren süreçlere; vicdanın insanda çıkardığı kamburlara; kötülükle yaşama ve yüzleşme arasındaki tercihlere bakıyor.
İnsanın bir masaya oturduğunda anlattığı hikayesi, nasıl gözükmek istediğiyle paraleldir. Anlattığını dinler ve onu öyle kabul ederiz. Anlatmadığı en fazla bir tahmin, kurcalanmayan sır olarak kalır gider. İnsanın anlatamadıkları varsa kamburu da vardır. Bazısına görünür, bazısına görünmez ama o kambur oradadır. Vicdan insanın yüzünü gölgeler, sırtını büker…
Linç onayla başlar
“İki kişi bir kişinin rengini beğenmez, yedi kişi bir kişiyi öldürür.” 22 yaşındayken, böyle yazmıştım defterime. Lincin onayla başladığını anlatmaya çalışan bir hikaye içinde geçiyordu bu cümle. Kötü bir düşünce insan aklının gölgeli noktalarında filizlenebilir ama büyümesi, kişiden çıkıp kolektif bir hale dönüşmesi için onu besleyecek bir toprağa ihtiyaç vardır. Sadece bir kişinin düşünceyi onaylaması, kötülüğün toplumsallaşması için gereken ilk adımdır. Düşünce beden bulur ve eyleme dönüşür. Her insan, bir diğerini kendisinin aynadaki görüntüsü gibi görür. Beğenmediğini ortadan kaldırmak ister. Bunun için kendisi gibi düşünen birkaç kişi yeterlidir. Fırsat bulduğunda, onay da almışsa eylem kaçınılmaza dönüşür.
Hiç kaybolmayan gece
Özcan Alper’in Netflix’te yayına alınan son filmi Karanlık Gece, bu topraklarda her daim varlığını hissettiğimiz; insanları kolektif olarak lince sürükleyen, öldürmeye, yok etmeye iten karanlıklara bakıyor. Karanlık Gece, aslında içinde yaşadığımız zamanın hiç kaybolmayan gecesi. Ne gündüz gecenin yerini alıyor, ne gece gündüzün. Hayat, her an karnımıza yumruk atmak için bekleyen karanlık gölgelerle dolu. Gün ışığı görülmelerini engellese de kaybolmalarını engellemiyor. Onlar hep orada ve herkesi izliyorlar.
Köklere dönüş ve yüzleşmeler
Özcan Alper, köklere dönüş hikayelerini seviyor. İnsanın ne kadar uzaklaşsa da onu hiç bırakmayan memleketine, ailesine, mahallesine dönüşler… Karanlık Gece’de de yine benzer bir hikaye var. Büyükşehirde bağlama çalarak hayatını geçiren İshak (Berkay Ates), yedi yıl önce bir olay yaşamış ve memleketini geride bırakmıştır ancak annesinin rahatsızlığı üzerine memleketine döner ve hikayemizin ana noktalarını oluşturan bir yüzleşme yaşar. Yedi yıl önce bir gece, kötü bir olay yaşanmış ve bu olay İshak’ın arkadaşı olan Ali’nin (Cem Yigit Uzümoglu) sonu olmuştur. Ali, şehirde okuyup taşraya dönen ve Orman Mühendisi olarak çalışan bir gençtir ancak olaylar gelişir ve “İki kişi bir kişinin rengini beğenmez, yedi kişi bir kişiyi öldürür.”
Bataklığın canavarları
Ne demiştik: Her insan, bir diğerini kendisinin aynadaki görüntüsü gibi görür. İçinde yaşadığımız kültür, gücü, güzelliğin, iyiliğin önüne koyduğunda katillerin çoğalması normal olur. O kültürün öznesi insan, güçlü görünmek ister. Zayıf, narin gözükeni inceler; aynadaki görüntüyü beğenmez ve bahaneler aramaya başlar. Bataklığın canavarları, suyun üstünde gezinen bir canlıya tahammül etmez. Önce dibe çekmeyi, kendilerine benzetmeyi denerler. Olacak gibi değilse de ortadan kaldırırlar.
Vicdanla aklı ortaya koyan bir mücadele
Özcan Alper, Karanlık Gece ile linç kültürünün bu onayla yayılan, kendisine benzemeyeni ortadan kaldırmaya programlı temellerini işliyor. Attığı kartopu bir esnafın camına geldi diye öldürülen Nuh Köklü’ye adanan filmi yapılan işe büyük bir saygı duyarak izledim. Sadece lince götüren süreci değil, kötülüğün ardından nasıl hayata devam edildiğini de gözler önüne seriyor film. Yükle yaşayanların nasıl kamburlaştıklarını, kamburluların nasıl birbirine yaslandıklarını, kötülüğün gömüldüğü yerde nasıl çoğaldığını izliyoruz. Tüm bunların içinde İshak’ın yüzleşme çabasını, vicdanının aklıyla savaşını da görüyoruz. Nasıl ki gündüzler, gecenin varlıklarını ortadan kaldıramıyorsa, vicdan da hiçbir koşulda ortadan kalkmıyor. Yaşanan kötülük gömüldüğünde kambura, yüzleşme çabası içinde ise bir mücadeleye dönüşüyor. Karanlık Gece’nin kendi varlığı da kamburluların coğrafyasında vicdanla aklı ortaya koyan bir mücadele. Emeği geçen herkese bu mücadelesi için teşekkür etmeli.
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.