Amerikalı Marksist teorisyen David North, İstanbul Kitap Fuarı’nda Türkiyeli okurlara seslendi. North, küresel dünyada her sorunun küresel bir sorun olduğuna dikkat çekti
Amerikalı Marksist teorisyen David North, 38. Uluslarası İstanbul Kitap Fuarı’nda ilk kez Türk okurlara seslendi. Mehring Yayıncılık’ın düzenlediği video konferansta, Rus devrimci Lev Troçki’nin hayatına ve düşüncelerine dair görüşlerini paylaşan ve konuşmasının merkezine Mehring Yayıncılık’tan çıkan “Lev Troçki’yi Savunurken” kitabını alan David North, Troçki’nin düşüncelerinin küreselleşen dünya ile daha da geçerli bir hal aldığının altını çizdi. Aşağıda öetini bulacağınız konuşmanın tam metnine burayı tıklayarak ulaşabilirsiniz.
En verimli dönemlerinden birisi
Amerikan Sosyalist Eşitlik Partisi Başkanı David North, İstanbul Kitap Fuarı’nda yaptığı konuşmasına Lev Troçki’nin sürgün yıllarından bahsederek başladı. Tükiye’de geçirdiği dört yılın Troçki’nin en verimli dönemlerinden birisi olduğunu belirten North, “Troçki 1929-33 yılları arasında iki yazınsal başyapıtını üretti. Bunlar otobiyografisi “Hayatım” ve üç ciltlik anıtsal eseri “Rus Devriminin Tarihi”ydi. Fakat bu eserler onun bütün siyasi faaliyet alanını kapsamıyordu. Berlin’den 1700 km uzaklıktaki bir adadaki fiziksel tecrit durumuna rağmen Troçki’nin Almanya’daki siyasi krizine ilişkin çözümlemesi ve işçi sınıfını durmadan artan Nazizim tehdidine karşı uyandırma çabaları, yalnızca onun döneminde benzersiz değildi. Bunlar hala faşizmin yeniden canlanmasına karşı günümüzdeki mücadelenin teorik ve stratejik temeli olmaya devam ediyor” diye konuştu.
Troçki ve 4. Enternasyonel
Troçki’nin Türkiye’den ayrıldıktan sonra hayatının geri kalanında 4. Enternasyonal uğruna mücadele verdiğini anlatan North, Troçki’den şu sözleri alıntılayarak, onun bu mücadelesinin nedenlerine bir çerçeve verdi: “İnsanlığın üretici güçleri durgunluk içinde. Şimdiden yeni icatlar ve gelişmeler, maddi zenginliğin düzeyini arttırmakta başarısız oluyor. Tüm kapitalist sistemin toplumsal kriz koşullarındaki konjuktürel krizleri kitlelere gitgide daha ağır yoksulluklar ve acılar yüklüyor. Giderek artan işsizlik ise devletin mali krizini derinleştiriyor ve istikrarsız parasal sistemlerin altını oyuyor. Hem demokratik hem faşist rejimler bir iflastan diğerine yuvarlanıyor“
Stalinist ihanet!
David North, bu ifadelerle Troçki’nin insanlığın karşı karşıya olduğu alternatifleri en yalın kesin bir dille ifade ettiğini belirtirken öldürülmesini de şu sözlerle Stalinist ihanet olarak tanımladı: “Troçki’nin ölümü 1917 Ekim Devrimi’nin zaferini güvence altına almış olan bütün bir Marksist, aydın ve işçi kuşağına karşı Stalin ve suç ortakları tarafından başlatılan büyük terörün siyasi doruk noktasıdır. Söz konusu terör, devasa ve neredeyse ölçüsüz boyutlarda bir tarihsel tahrifat kampanyasıyla hazırlanmış ve bunun ardından gelmişti. Bürokratik rejimi, siyasi olarak meşrulaştırmak, bu rejimin ekim devriminin ilkelerine ihanetini gerekçelendirmek ve işçi sınıfına yönelik ihanetlerinin üstünü örtmek için Stalin, Rus devrimi tarihini her açıdan tahrip etmek ve Marksizmi sosyalist devrimin teorik temeli olması dışında çarpıtmak zorunda kaldı.”
Akademik kariyer arayışı gerçeklere baskın çıktı
Stalin’in Mart 1953’te ölmesinden sonra bile haleflerinin de Troçkizme karşı yapılan yalanlar mabedini dokunulmadan sürdürdüklerini belirten North, “Bu yalanların Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla ortaya çıkması muhtemelken bu kez Sovyetler Birliği sonrası tahrifat okulu yalanları sürdürdü” diye konuştu. North, “Tarih öğretimi bırakın ahlaki bir boşluğu, siyasi bir boşlukta da gerçekleşmez. Sovyetler Birliği’nin dağılmasını takip eden siyasi olarak gerici ve entelektüel olarak morali bozuk bir ortamda başarılı bir akademik kariyer arayışı, tarihsel gerçeği savunmaya baskın çıktı. Sovyet sonrası tarihsel tahrifat okulu, çok sayıda kişiyi kendine çekti. Troçki’nin bir zamanlar son derece doğru bir şekilde söylemiş olduğu gibi: Entelektüel bir geriye gidiş döneminde siyasi gericiliğin gücü, yalnızca ele geçirmekle kalmaz, ikna da eder.” sözleriyle konuşmasını sürdürdü.
Stalinizm Marksizm’in kaçınılmaz ürünü müydü?
Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından “Tarihin sonu” tanımlamalarını hatırlatan North, neden Troçki’ye dair yalanların sürdürülüyor olduğunu da şu ifadelerle anlattı: “Ekim Devrimi’nin ve tüm sosyalist projelerin başarısız olduğu düşüncesi temel bir varsayıma dayanıyordu. Bu varsayıma göre SSCB’nin 1991’de dağılması kaçınılmaz olarak 1917 Devrimi’nden kaynaklanmıştır. Başka türlü ifade edersek, Stalinizm, Marksizmin ve Bolşevizmin kaçınılmaz ürünüydü. Stalinist rejime bir alternatif yoktu. Ancak Troçki’nin ve sol muhalefetin mücadelesi Stalinizm’e bir alternatif olmadığı savını tarihsel olarak çürütmektedir.”
İtibarsızlaştırma biyografileri
Britanyalı yazarlar tarafından yazılan ve Troçki’yi itibarsızlaştıran biyografilerin korku sebebiyle tarihsel bir kişiliği itibarsızlaştırmak için yazıldığını ve tarihi kayıtların alaya alındığını anlatan North, “Lev Troçki’yi Savunurken” başlıklı kitabı için de şu sözleri kullandı: “Bu kötü niyetli ve sahte biyografilere yanıt verirkenki amacım, bu akademisyenlerin Troçki’ye yönelttiği yalanları ve iftiraları çürütmekti. Ayrıca okurlara Troçki’nin yaşamını tanıtmak ve onun fikirlerinin günümüz dünyasında devrimci sosyalist stratejinin teorik ve siyasi temeli olarak neden böylesine olağanüstü geçerlilik taşıdığını açıklamaktı.”
Bütün sorunlar küreseldir
David North, Troçki’nin fikirlerinin Türkiye gibi geç kapitalist ülkeler için önemine dair bir soruya verdiği yanıtta, “Ulusal gelişme sorunları, yalnızca ulusal temelde hayata geçirilmez. Tüm sorunlar uluslarası sorunlar olarak dışa vurur. İşçi sınıfı, uluslararası bir sınıftır. Bu zamanını doldurmuş ulusal sorunları ortadan kaldırmaya ve sorunları küresel ölçekte çözmeye çalışır. Troçki, ulusal mücadeleerin kaçınılmaz olarak küresel bir hale geldiğini söylemişti. Troçki’nin yaklaşık 100 yıl önce öne sürdüğü bu kavrayış, bugün her zamankinden daha doğru. Küresel olarak bütünleşmiş bir dünyada hiçbir sorun ulusal olarak çözülemez. Bu sorunlar ya dünya sosyalist devrim yoluyla çözülecek ya da bir gerici ve yıkıcı bir temelde yani dünya savaşı yoluyla felaket yoluyla” sözlerine yer verdi.
David North
Çev: Artin Gaduyan
Mehring Yayıncılık, 2019
306 Sayfa